Η τομάτα είναι από τα πιο συνηθισμένα καλοκαιρινά κηπευτικά και η καλλιέργειά της, είτε στον κήπο είτε σε γλάστρα, είναι από τις αγαπημένες συνήθειες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Η τομάτα κατάγεται από τη Νότια Αμερική και παρόλο που η καλλιέργειά της στην Ελλάδα μετράει μόνο 200 χρόνια, θεωρείται παραδοσιακό κηπευτικό και ιδιαίτερα αγαπητό χάρη στη γεύση και στο άρωμα των καρπών της.
Οι ποικιλίες της τομάτας μπορεί να διαφέρουν πολύ μεταξύ τους τόσο στο μέγεθος, στο σχήμα και στο χρώμα του καρπού τους όσο και στον τρόπο ανάπτυξής τους.
Έτσι, υπάρχουν ποικιλίες με καρπούς:
Μπορούν επίσης να είναι θαμνώδεις ή αναρριχώμενες.
Είναι ένα κηπευτικό απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία, ώστε να παράγει πολλούς και ποιοτικούς καρπούς, να είναι ανθεκτικό στις συνθήκες του Καλοκαιριού, στους εχθρούς και στις ασθένειες.
Ανάλογα με την περιοχή που καλλιεργείται, μπορεί να φυτευθεί από τον Μάρτιο, στις πιο νότιες περιοχές, και η συγκομιδή της να κρατήσει έως και τον Οκτώβρη.
Η καλλιέργεια της τομάτας για κάποιους, ξεκινάει από το σπορείο, καθώς πολύ συχνό είναι, πολλοί να δημιουργούν φυτά από δικούς τους σπόρους.
Η φροντίδα στο σπορείο, σκοπό έχει τη δημιουργία υγειών φυτών, με πλούσιο και δυνατό ριζικό σύστημα.
Πριν τη μεταφύτευση, σημαντικό είναι να εφοδιάσουμε το έδαφος με οργανική ουσία και τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, ώστε η τομάτα να έχει καθόλη τη διάρκεια ανάπτυξής της μια γερή βάση.
Κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, και ιδιαίτερα κατά τη συγκομιδή, είναι απαραίτητο να συμπληρώνουμε διαρκώς με θρεπτικά στοιχεία και βοηθητικές ουσίες τη θρέψη των φυτών μας. Αυτό είναι αναγκαίο, αφού η παραγωγή εξαντλεί, τόσο το έδαφος όσο και το ίδιο το φυτό.
Επομένως πρέπει να φροντίζουμε συνεχώς, ώστε η τομάτα να έχει όλα τα απαραίτητα μακροστοιχεία και ιχνοστοιχεία, καθώς και να τις παρέχουμε όλα τα εργαλεία που προσφέρουν οι φυσικοί βιοδιεγέρτες, για να εξασφαλίσουμε την ανθεκτικότητα και την υγεία της και να ξεκλειδώσουμε τις παραγωγικές της δυνατότητες.
Η τομάτα μπορεί να εμφανίσει διάφορες τροφοπενίες λόγω κακής θρέψης. Με την τακτική λίπανση οι περισσότερες μπορούν να προληφθούν και να θεραπευθούν.
Σημαντική είναι η πρόληψη, καθώς η εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι σημάδι σοβαρού προβλήματος και μπορεί να επηρεάσει την υγεία και την αντοχή του φυτού μας σε ασθένειες ακόμα και μετά την θεραπεία των συμπτωμάτων.
Σημαντικότερη και συνηθέστερη τροφοπενία, είναι η τροφοπενία του Ασβεστίου κι έπειτα του Καλίου.
Ασβέστιο: Η τροφοπενία Ασβεστίου ονομάζεται ξηρή κορυφή, ξηρή σήψη ή τάπα. Αρχικά εμφανίζεται μια σκούρα κηλίδα στο κάτω μέρος του καρπού, που στη συνέχεια μεγαλώνει, σκουραίνει, βαθουλώνει και καταλήγει στη σήψη του καρπού. Από εκεί εισέρχονται και παθογόνοι μικροοργανισμοί οι οποίοι μπορούν να μολύνουν ολόκληρο το φυτό. Η τροφοπενία του ασβεστίου μπορεί να ωφείλεται σε έλλειψη Ασβεστίου στο έδαφος, δυσκολία απορρόφησης ή υπερβολικό πότισμα. | |
Κάλιο: Η τομάτα είναι ένα φυτό που χρειάζεται αρκετό Κάλιο, γι'αυτό και συχνά μπορεί να εμφανίσει τροφοπενία Καλίου. Τα συμπτώματα εμφανίζονται στα φύλλα, με περιφερειακή χλώρωση (κιτρίνισμα) και στη συνέχεια ξήρανση, κι ανομοιόμορφο χρωματισμό των καρπών. Η έλλειψη του Καλίου επίσης, κάνει τα φυτά ευάλλωτα σε ασθένειες. |
Οι εχθροί που προσβάλλουν την τομάτα είναι πολλοί. Οι σημαντικότεροι είναι ο φυλλορύκτης ή υπονομευτής της τομάτας (Tuta absoluta), οι αφίδες, οι αλευρώδεις, η λιριόμυζα και ο τετράνυχος.
Εκτός από τη ζημιά που προκαλλούν στα φυτά και στους καρπούς τους, είναι φορείς ασθενειών ή διευκολύνουν την είσοδο των παθογόνων μικροοργανισμών.
Ο φυλλορύκτης ή υπονομευτής της τομάτας (Tuta absoluta), είναι ένα γκρίζο λεπιδόπτερο (πεταλούδα) του οποίου η προνύμφη (κάμπια) δημιουργεί στοές κυρίως στα φύλλα αλλά και στους καρπούς. Μπορεί να οδηγήσει σε ολοκληρωτική ξήρανση των φυτών. Από τις στοές μπορούν να εισέλθουν παθογόνοι μικροοργανισμοί. Το BACTAMIN είναι μικροβιακό σκεύασμα που βοηθάει στην ανάκαμψη των φυτών, έπειτα από προσβολές κι ενισχύει τη δράση των φυσικών εχθρών των επιβλαβών προνυμφών εντόμων, όπως είναι οι κάμπιες των λεπιδοπτέρων. |
|
Οι αφίδες (μελίγκρα) είναι ένα πράσινο ή ροζ έντομο το οποίο εμφανίζεται στους βλαστούς, στα φύλλα, στα μπουμπούκια και στα άνθη της τομάτας και προκαλούν παραμορφώσεις αυτών. Επίσης παράγουν μελιτώματα πάνω στα οποία μπορούν να αναπτυχθούν μύκητες και είναι φορείς ιώσεων. | |
Οι αλευρώδεις είναι λευκά έντομα (μοιάζουν με κουνουπάκια) τα οποία τρέφονται από τους χυμούς της τομάτας και παράγουν μελιτώδη εκκρίματα πάνω στα οποία αναπτύσσεται ο μύκητας της καπνιάς. Το φυτό παρουσιάζει αρχικά γυαλιστερή εμφάνιση η οποία γίνεται γκρίζα καθώς αναπτύσσεται ο μύκητας. | |
H λιριόμυζα είναι μύγα της οποίας οι προνύμφες δημιουργούν οφιοειδείς στοές στα φύλλα, τα οποία στη συνέχεια πέφτουν. Από τις στοές μπορούν να εισέλθουν παθογόνοι μικροοργανισμοί. | |
O τετράνυχος είναι άκαρι το οποίο σχηματίζει ιστούς στο κάτω μέρος των φύλλων και κίτρινες και καφετί κηλίδες. Στην επάνω επιφάνεια των φύλλων παρουσιάζεται χλώρωση κατά κηλίδες, ενώ σε έντονη προσβολή τα φύλλα καρουλιάζουν, ξηραίνονται και πέφτουν. Τέλος οι καρποί δεν αναπτύσσονται κανονικά. | |
Το BIOGUN είναι μικροβιακό σκεύασμα που βοηθάει στην ανάκαμψη των φυτών, έπειτα από προσβολές κι ενισχύουν τη δράση των φυσικών εχθρών των επιβλαβών εντόμων και ακάρεων, όπως αφίδες, οι αλευρώδεις, η λιριόμυζα και ο τετράνυχος. |
Η τομάτα είναι ένα φυτό που μπορεί να προσβληθεί από αρκετές ασθένειες, τόσο της ρίζας όσο και των υπέργειων μερών της (φύλλα, βλαστοί, καρποί).
Ασθένειες της ρίζας πολύ συχνά μεταφέρονται και στο υπέργειο τμήμα, προκαλώντας σοβαρές ζημιές και στους καρπούς.
Συχνότερες και σοβαρότερες ασθένειες είναι: ο περονόσπορος, το ωίδιο, ο βοτρύτης, το πύθιο, η φυτόφθορα, η ριζοκτόνια και ο ιός του μωσαϊκού.
Το LEAF POWER είναι ένα μικροβιακό σκεύασμα που βοηθάει στην ανάκαμψη έπειτα από προσβολή από παθογόνους μικροοργανισμούς. Επίσης, ενισχύει την δράση των ωφέλιμων μικροοργανισμών που δρουν ανταγωνιστικά στους παθογόνους μικροοργανισμούς που προσβάλουν τα υπέργεια μέρη των φυτών.
Το TRI-ACTIVE είνα ένας μικροβιακός βιοδιεγέρτης ανάπτυξης, ο οποίος ενισχύει την ανάπτυξη της ρίζας και εμποδίζει την είσοδο των παθογόνων μικροοργανισμών σε αυτή.
Το BACTILIS είναι ένα μικροβιακό σκεύασμα που βοηθάει στην ανάκαμψη έπειτα από προσβολή από παθογόνους μικροοργανισμούς. Επίσης, ενισχύει την δράση των ωφέλιμων μικροοργανισμών που δρουν ανταγωνιστικά στους παθογόνους μικροοργανισμούς που προσβάλουν τη ρίζα των φυτών.
Ο Περονόσπορος είναι ένας μύκητας που προσβάλλει όλα τα εναέρια μέρη της τομάτας. Αρχικά εμφανίζει στα φύλλα ανοιχτόχρωμες κηλίδες (λαδιές), και αν υπάρχει αρκετή υγρασία, στο κάτω μέρος λευκό χνούδι. Οι κηλίδες αυτές νεκρώνονται. Στη συνέχεια η ασθένεια εξαπλώνεται στους βλαστούς και στους καρπούς. |
|
Το Ωίδιο είναι ένας πολύ διαδεδομένος μύκητας, ο οποίος προσβάλλει κυρίως τα φύλλα και δημιουργεί κιτρινοπράσινες γωνιώδεις κηλίδες. Αν υπάρχει αρκετή υγρασία εμφανίζει και λευκό-γκρίζο χνούδι στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. Μπορεί να ξεράνει τα φύλλα. | |
Ο Bοτρύτης προσβάλλει τα στελέχη, τα φύλλα, τους καρπούς και τα άνθη προκαλώντας τη φαιά σήψη. Οι ιστοί αποκτούν καστανό χρώμα, μαλακώνουν και νεκρώνονται. Στους καρπούς της τομάτας μπορεί να σχηματιστεί και η κηλίδα «φάντασμα», που αποτελείται από μικρούς, υπόλευκους δακτύλιους. | |
Το Πύθιο και η Φυτόφθορα είναι μύκητες του εδάφους, οι οποίοι προσβάλλουν τις ρίζες και το λαιμό, αλλά και τα φύλλα και τους καρπούς προκαλλώντας σαπίσματα. Τα προσβεβλημένα μέρη από Πύθιο εμφανίζουν πλούσιο λευκό χνούδι. | |
Η Ριζοκτόνια είναι μύκητας του εδάφους που προσβάλλει τις ρίζες και προκαλεί σάπισμά τους. Το φυτό είναι καχεκτικό, μαραίνεται και στο τέλος ξηραίνεται. Καρποί οι οποίοι είναι πολύ κοντά στο έδαφος ή το ακουμπάνε μπορεί να προσβληθούν και να εμφανίσουν σκούρες καστανές κηλίδες. | |
Ο Ιός του μωσαϊκού, είναι για την ακρίβεια μια ομάδα ιών οι οποίοι προκαλλούν παρόμοια συμπτώματα στα φύλλα και τους καρπούς τη τομάτας. Τέτοια συμπτώματα είναι, η χλώρωση διάστικτων περιοχών στα φύλλα και τους καρπούς (σαν μωσαϊκό) και η βύθιση αυτών των περιοχών. Αποτέλεσμα είναι η παραμόρφωση των καρπών, η ακαρπία και η καχεξία των φυτών. |
Το BIOGUN είναι μικροβιακό σκεύασμα που βοηθάει στην ανάκαμψη των φυτών, έπειτα από προσβολές επιβλαβών εντόμων, όπως αφίδες, θρίπες και αλευρώδεις κι ενισχύουν τη δράση των φυσικών εχθρών τoυς .
Σπορείο
Γι' αυτούς οι οποίοι δεν αγοράζουν έτοιμα φυτά, αλλά έχουν το δικό τους σπορείο, κύριο μέλημα είναι να δημιουργήσουν υγιή φυτά με πλούσια και δυνατή ρίζα.
Γι'αυτό η φροντίδα στο σπορείο απαιτεί:
Μεταφύτευση
Η μεταφύτευση είναι από τις σημαντικότερες εργασίες και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την μετέπειτα ανάπτυξη των φυτών μας.
Για επιτυχημένη μεταφύτευση χρησιμοποιούμε:
Μετά τη μεταφύτευση έως το τέλος της συγκομιδής
Σκοπός μας είναι η παραγωγή πολλών και γευστικών καρπών. Αυτό το επιτυγχάνουμε με το συνδυασμό κατάλληλων λιπασμάτων και βιοδιεγερτών, οι οποίοι ξεκλειδώνουν τις δυνατότητες των φυτών.
Βιολιπάσματα ενίσχυσης σφρίγους
Σε περιπτώσεις όπου παρατηρούμε ή προβλέπουμε την ανάπτυξη ασθενειών από μικρόβια κι εχθρούς, εφαρμόζουμε:
Προσοχή: επειδή τα παραπάνω περιέχουν ωφέλιμα βακτήρια και μύκητες δεν συνδυάζονται με χαλκούχα σκευάσματα (AMINA-CU). Εφαρμογές με τέτοια σκευάσματα πρέπει να γίνονται 7-10 ημέρες πριν ή μετά από τα μικροβιακά, ποτέ ταυτόχρονα.
ΠΡΟΪΟΝ |
ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ |
ΤΡΟΠΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ |
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ |
ΕΠΑΝΑΛΛΗΨΗ |
ΣΠΟΡΕΙΟ |
||||
ή |
Εμβάπτιση Πότισμα |
Εμβάπτιση |
Από την σπορά έως την μεταφύτευση | Εμβάπτιση: Μια εφαρμογή Πότισμα: Κάθε 7-15 ημέρες |
RIZOBAC | 20 ml (1 καπάκι)/10 L νερό | Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και ποτίζουμε | Από την σπορά έως την μεταφύτευση | Με το νερό του ποτίσματος |
ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ |
||||
20 ml (1 καπάκι)/10 L νερό |
Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και ποτίζουμε 20-40 φυτά |
Την ημέρα της μεταφύτευσης κι επανάλληψη 7 ημέρες μετά. | ||
BIOFERTIN 7-7-11, για κηπευτικά |
1-2 Kg/20 τετραγωνικά μέτρα | Σκορπίζουμε την κατάλληλη ποσότητα και σκαλίζουμε για να ενσωματωθεί με το έδαφος | Πριν την μεταφύτευση | Μια εφαρμογή |
80 ml/10 L | Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και ποτίζουμε 40 φυτά | Από την μεταφύτευση έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 1-2 εβδομάδες | |
ΜΕΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ |
||||
BIOFERTIN 7-7-11, για κηπευτικά |
40-80 g (2-4 κουταλιές της σούπας)/ανά φυτό | Σκορπίζουμε γύρω από τον βλαστό, σκαλίζουμε για να ενσωματώσουμε το λίπασμα στο έδαφος κι έπειτα ποτίζουμε. Οι ποσότητες αυξάνονται με το μέγεθος των φυτών | 20 ημέρες μετά τη μεταφύτευση έως το τέλος της συγκομιδής | Κάθε 20 ημέρες |
20 ml (1 καπάκι)/10 L νερό | Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και ποτίζουμε | Από τη μεταφύτευση έως το τέλος της συγκομιδής | Κάθε 4 εβδομάδες ή νωρίτερα στην περίπτωση εμφάνισης ασθενειών | |
Υγρό ή Σκόνη Σημείωση: Σε περίπτωση που αναμένουμε ακραία καιρικά φαινόμενα (πχ. καύσωνες) μπορούμε να ψεκάσουμε από 3-5 ημέρες νωρίτερα με την διπλάσια ποσότητα |
Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και στη συνέχεια ποτίζουμε ή ψεκάζουμε καλά τα φυτά μας | Από τη μεταφύτευση έως το τέλος της συγκομιδής | Κάθε 7-14 ημέρες | |
Πότισμα: 40-60 ml (2-3 καπάκια)/10 L νερό Ψεκασμός: 20 ml (1 καπάκι)/10 L νερό |
Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και στη συνέχεια ποτίζουμε ή ψεκάζουμε καλά τα φυτά μας | Μετά την άνθηση έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 10-14 ημέρες. Κατά την καρποφορία χρειάζονται συχνότερες εφαρμογές | |
FAST GROW PLUS 20-20-20 | Πότισμα: 20-40 γρ (2-3 κουταλιές του γλυκού)/10 λίτρα νερό ή Διασκορπισμός: 10-40 γρ (1-4 κουταλιές του γλυκού)/φυτό ή Ψεκασμός: 15-30 γρ. (2-3 κουταλιές του γλυκού)/10 λίτρα νερό |
Διαλύουμε σε νερό και στη συνέχεια ποτίζουμε |
2 εβδομάδες μετά την μεταφύτευση έως και την εμφάνιση των πρώτων καρπών | Κάθε 10-15 ημέρες |
FAST GROW PLUS 6-12-36+2%MgO | Πότισμα: 20-40 γρ (2-3 κουταλιές του γλυκού)/10 λίτρα νερό ή Διασκορπισμός: 15-40 γρ (2-4 κουταλιές του γλυκού)/φυτό ή Ψεκασμός: 15-30 γρ. (2-3 κουταλιές του γλυκού)/10 λίτρα νερό |
Διαλύουμε σε νερό και στη συνέχεια ποτίζουμε |
Με την εμφάνιση των πρώτων καρπών έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 10-15 ημέρες |
Οργανική λύση (αντικατάσταση των FAST GROW PLUS): FISH-FERT |
Ως συμπλήρωμα μαζί με FAST GROW PLUS: 40 ml/10 L νερό Ως πλήρες λίπασμα αντί για FAST GROW PLUS: 80 ml/10 L νερό |
Διαλύουμε σε νερό και στη συνέχεια ποτίζουμε | Από τη μεταφύτευση έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 1-2 εβδομάδες |
SLUD | 100 ml/10 L νερό | Ανακινούμε καλά. Διαλύουμε σε νερό και ψεκάζουμε καλά τα φυτά μας | Από τη μεταφύτευση έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 10-15 ημέρες |
Τροφοπενίες | ||||
AMINA-MIX |
Πότισμα: 80-140 ml (4-7 καπάκια)/10 L νερό Ψεκασμός: 40-80ml (2-4 καπάκια)/10 L νερό |
Διαλύουμε σε κατάλληλη ποσότητα νερού και στη συνέχεια ποτίζουμε ή ψεκάζουμε καλά τα φυτά μας | Από τη μεταφύτευση έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 2-3 εβδομάδες |
Βιολιπάσματα ενίσχυσης σφρίγους | ||||
25-40 ml (1-2 καπάκια)/10L νερό | Ανακινούμε καλά. Διαλύουμε στο νερό και ψεκάζουμε καλά. Δεν συνδυάζεται με χαλκούχα και βακτηριοκτόνα |
Από την αρχή έως το τέλος της καλλιέργειας προληπτικά ή εναλλακτικά με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων |
Κάθε 5-10 ημέρες | |
40-80 ml (2-4 καπάκια)/10 λίτρα νερό |
Ανακινούμε καλά. Διαλύουμε στο νερό και ποτίζουμε με ποσότητα νερού ώστε να φτάσει το διάλυμα στη ρίζα. |
Από την αρχή έως το τέλος της καλλιέργειας προληπτικά |
Κάθε 2-4 εβδομάδες | |
20 ml (1 καπάκι)/10 λίτρα νερό |
Ανακινούμε καλά. |
Από την μεταφύτευση έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 7 ημέρες |
|
BACTAMIN | 5-10 ml (1/2 καπάκι)/100 τετραγωνικά μέτρα αραιωμένα σε 10L νερό |
Ανακινούμε καλά. |
Από την έναρξη της ανθοφορίας έως το τέλος της καλλιέργειας | Κάθε 7-10 ημέρες |